قدس آنلاین- انقلاب که شد خیال محرومان راحت شد؛ زیرا سنت انقلاب اسلامی متفاوت از تمام آنچه بود که دیده بودند. هدف از انقلاب اسلامی حمایت از آن هایی بود که سهم کمتری از خوشبختی داشتند. به گفته بنیانگذار کبیر انقلاب، امام خمینی(ره) «ما به پیروی از اسلام بزرگ، از جمیع مستضعفین حمایت می‌کنیم» زیرا که «طریق اسلامی این است که مستضعفین را حمایت کنند».
برای تحقق این هدف بزرگ قدم هایی برداشته شده اما به یقین کافی نیست. به سراغ برخی از مسئولان رفتیم تا گام های مغفول مانده این مهم را بشماریم.
در کشور فقر مطلق نداریم
دکتر حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی کمیته امداد امام خمینی(ره) در خصوص اقدامات انجام شده در زمینه محرومیت‌زدایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به خبرنگار ما می‌گوید: تفکر حضرت امام خمینی(ره) نسبت به فقر ستیزی و تخصیص عدالت یک تفکر بسیار غنی و مبتنی بر دین و اسلام بود و حضرت امام(ره) از همان ابتدا و حتی قبل از پیروزی انقلاب اعتقاد داشتند محرومیت‌زدایی راه و رسم زندگی ماست.
وی اضافه می‌کند: موضع حضرت امام(ره) نسبت به محرومان و پابرهنگان عاملی شد برای اینکه نظام جمهوری اسلامی به مسئله محرومیت‌زدایی و توجه به قشر محروم جامعه که ولی نعمت انقلاب تلقی می‌شدند و نقش اصلی در پیروزی انقلاب اسلامی داشتند، توجه ویژه‌ای داشته باشند. به همین خاطر حضرت امام(ره) با جملات خاصی که نسبت به این قشر بیان می‌کردند، بستر توجه و برنامه‌ریزی نظام نسبت به محرومان را به طور طبیعی فراهم کردند. سخنانی که نشان می‌داد ایشان مبدأ و موجب انقلاب را فقرا می‌دانستند و تداوم و به ثمر رسیدن آن را توجه به این قشر تلقی می‌کردند.
معاون بین‌الملل حزب مؤتلفه اسلامی در ادامه بیان می‌کند: بر همین اساس به منظور رسیدگی به افراد آسیب‌دیده پس از پیروزی انقلاب اسلامی و بعد از دستور ایجاد نهاد امنیتی در کشور، ۱۴ اسفند ۱۳۵۷ دستور تأسیس کمیته امداد امام خمینی(ره) را صادر کردند و با این دستور نشان دادند که توجه به محرومان در انقلاب اسلامی از مهم‌ترین وظایف و رسالت‌هایی است که هم به دوش انبیا و اولیای الهی بوده و هم حکومتی که بر مبنای اسلام در جامعه تشکیل شود، باید توجه به این قشر و رسیدگی به آن‌ها را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهد.
ترقی یادآور می‌شود: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی شاخص‌های محرومیت در کشور شاخص‌هایی بسیار نامناسب بود؛ به طور نمونه فقط ۲۵درصد از روستاها آب آشامیدنی داشتند. نرخ مرگ و میر در سال ۱۳۵۷ تقریباً ۱۱۱ نفر از هر ۱۰۰۰ نفر بود و سن امید به زندگی حدود ۵۵ سال بود. بیشتر از ۸۰درصد روستاهای کشور از برق و راه محروم بودند و بسیاری کمبودهای دیگر که بیان می‌کرد فقر و محرومیت در جامعه، با وجود درآمد بالای رژیم سابق و جمعیت کم نزدیک به ۳۰ میلیون نفر، بسیار پایین است و در ردیف کشورهای فقیر و عقب مانده قرار داریم. از طرف دیگر به نسبت جمعیت، جمعیت زمان انقلاب حدود ۲۶ میلیون نفر بود که بیش از ۱۰ میلیون نفر آن‌ها فقیر و نیازمند بودند، بخصوص آن‌ها که در روستاها زندگی می‌کردند.
وی در ادامه می‌گوید: این شرایط نشان می‌داد که باید توجه به محرومان در اولویت برنامه‌های انقلاب قرار گیرد. مسئولیت کمیته امداد حضرت امام(ره) شناسایی فقرا در سطح کشور برای رفع فقر و محرومیت بود. دولت‌ها نیز البته در این راه و در سال‌های گذشته برنامه‌های مختلفی را تدارک دیده و اجرا کرده‌اند.
عضو شورای مرکزی کمیته امداد امام خمینی(ره) به اقدامات انجام شده پس از انقلاب شکوهمند اسلامی اشاره و می‌گوید: در این سال ها، اقدامات بسیاری برای رفع فقر و محرومیت از کشور انجام گرفته است. به طور نمونه بیش از ۹۰درصد روستاها دارای آب آشامیدنی بهداشتی شده‌اند، نرخ مرگ و میر کودکان به دلیل تغذیه مناسب و ارتقای بهداشت و درمان به ۱۴ در ۱۰۰۰ کاهش و امید به زندگی به ۷۵ سال افزایش پیدا کرده است. بی‌سوادی بسیار کم شده است، به طوری که اول انقلاب ۴۹درصد مردم باسواد بودند و امروز بیش از ۵/۹۱ درصد جمعیت کشور باسواد هستند.
شکاف طبقاتی کاهش پیدا کرده است
وی اضافه می‌کند: برای رفع فقر مطلق با تلاشی که دولت قبل درباره پرداخت یارانه‌ها انجام داد، می‌توانیم ادعا کنیم که فقر مطلق در سطح کشور برطرف شده است و اکنون فقر نسبی گریبانگیر آحاد جامعه است. در طی این سال‌ها اشتغال میلیون‌ها نفر با کمک دستگاه‌های حمایتی کمیته امداد، بهزیستی و... فراهم شده و افراد جامعه از زیر خط فقر خارج شده و به قشر متوسط انتقال پیدا کرده‌اند.
ترقی به برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه نیز اشاره کرده و بیان می‌کند: در برنامه پنجم و چهارم تأکید بود که سالی ۱۰ درصد فقر در کشور کاهش پیدا کند. این تلاش اگر چه به خاطر تحریم و فشارهای اقتصادی دشمنان دچار قدری مشکلات و چالش‌ها شد و به کاهش ۱۰ درصدی نرسیدیم، اما حداقل هر سال افزون بر ۵ تا ۶ درصد کاهش فقر را در کشور داشتیم. به نظر می‌رسد در زمینه کاهش فاصله بین فقیر و غنی طی این سال‌ها توفیقات خوبی کسب کرده‌ایم. هر چند در سال‌های اخیر به خاطر تحریم‌ها و افزایش نرخ‌ها قدری این شکاف دوباره ایجاد شده است، اما در مجموع به نظر می‌رسد این فاصله به نسبت پیش از انقلاب بسیار کاهش پیدا کرده است.
عضو شورای مرکزی کمیته امداد امام خمینی(ره) توضیح می‌دهد: حالا می‌توانیم ادعا کنیم که می‌توانیم سالانه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰هزار خانوار را با برنامه‌های توانمندسازی و خودکفایی از زیر پوشش حمایت‌ها خارج کنیم. اکثریت آحاد جامعه اعم از محرومان، نیازمندان، روستاییان و... همه دارای بیمه درمانی و بیش از ۴۵درصد جامعه دارای بیمه تأمین اجتماعی هستند. این اقدامات برای فقرزدایی اثر قابل توجهی داشته است.
وی در ادامه به زلزله اخیر اشاره و توضیح می‌دهد: در این زلزله به خاطر بازسازی‌هایی که در خانه‌های روستایی صورت گرفته بود، کمترین میزان تلفات را داشتیم. تلفات محدود در روستاها نشان دهنده این است که در بهبود مسکن روستایی و رسیدگی به وضعیت آن‌ها گام‌هایی اساسی برداشته شده است.
ساماندهی اشتغال برای از بین بردن فقر مطلق ضروری است
ترقی می‌گوید: هر چند که پرداختن به وضعیت اقتصادی خانواده‌های محروم و رسیدگی به این قشر از اول انقلاب مدنظر امام خمینی(ره) بود و کمیته امداد و دستگاه‌های حمایتی مانند بهزیستی مسئولیت آن را بر عهده داشتند، اما رهبر معظم انقلاب نیز به این قشر جامعه توجه ویژه‌ای دارند. این میزان از توجه در احکامی که برای مسئولیت جدید بنیاد مستضعفان صادر کرده‌اند یا در حکم مسئولیت جدید تولیت آستان قدس رضوی، حجت الاسلام والمسلمین رئیسی کاملاً مشهود است. به نظر ایشان همه ارکان جامعه مسئولیت دارند برای رفع فقر و محرومیت گام بردارند.
وی به اقداماتی مانند ساخت مدرسه، ایجاد امکانات رفاهی و تأسیس مراکز درمانی برای اقشار ضعیف جامعه اشاره و در ادامه توضیح می‌دهد: خانه‌سازی و تلاش برای محرومیت‌زدایی به صورت موردی در استان‌های مختلف بخصوص مناطقی مانند استان‌های سیستان و بلوچستان یا جنوب خراسان و... نشان می‌دهد به خاطر همان نگاه و ضرورت رسیدگی به فقرا و محرومان توجه ویژه‌ای به این قشر شده تا ضمن اینکه شاخص‌های محرومیت در کشور کاهش و به حداقل برسد، سطح زندگی اقشار ضعیف جامعه را نیز به سطح قابل توجهی بالا ببرد. البته در شرایط حاضر با یارانه‌ای که خانواده‌ها دریافت می‌کنند و کمک‌های نهادهای حمایتی، سطح زندگی اقشار ضعیف جامعه اگر چه هنوز زیر خط فقر است، اما فقر مطلق به کمترین سطح در کشور رسیده و نیازهای درمانی، ازدواج، مسکن و... اولویت‌هایی است که اکنون در سطح نسبی مورد توجه و برنامه‌ریزی مسئولان قرار دارد.
وی در پایان ابراز امیدواری می‌کند: به منظور رسیدگی بیشتر به محرومان در تلاش هستیم اشتغال را در کشور سامان دهیم؛ زیرا اگر بتوانیم این مشکل را به نحو مطلوب در کشور مدیریت کنیم، قطعاً مقدار اندک فقر مطلقی هم که وجود دارد، به طور کامل از بین خواهد رفت.
همه مردم برای فقرزدایی کمک کنند
نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه محرومیت‌زدایی و پرداختن به محرومان جامعه یکی از ابتکارات نظام جمهوری اسلامی بعد از انقلاب بود، به خبرنگار ما می‌گوید: پس از انقلاب اسلامی رسیدگی به محرومان و یاری رساندن به آن‌ها در رأس اقدامات و دستورات قرار گرفت.
شهاب‌الدین بی‌مقدار اضافه می‌کند: در همین راستا پس از انقلاب اسلامی به روستاها که در رژیم شاهنشاهی جزو محرومان واقعی کشور بودند، بسیار رسیدگی شد و اکنون درصد بسیار زیادی از آن‌ها حداقل امکانات رفاهی مانند آب، برق، گاز و راه را دارا هستند.
وی به اقدامات مجلس در خصوص روستاهای کم برخوردار اشاره کرده و بیان می‌کند: روز گذشته در صحن مجلس، رسیدگی به روستاهایی که هنوز گازرسانی نشده‌اند، مورد تأکید ویژه نمایندگان قرار گرفت. البته رسیدگی به محرومان در برنامه ششم توسعه پیش‌بینی شده و از سال گذشته نیز توجه به این قشر از افراد جامعه با جدیت بیشتری پیگیری می‌شود که افزایش مستمری مددجویان کمیته امداد و بهزیستی در راستای همین حمایت‌هاست.
بی‌مقدار عنوان می‌کند: به منظور رسیدگی حداکثری به این قشر از جامعه، در بودجه سال آینده نیز مبلغی برای اشتغال مددجویان کمیته امداد در نظر گرفته شده است.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس با تأکید بر اینکه همه مردم وظیفه دارند برای حل مشکلات محرومان جامعه اقدام کنند، می‌گوید: باید به محرومان ماهی گرفتن یاد دهیم. باید تلاش کنیم اوضاع کلان اقتصاد و ثروت کشور را ارتقا بخشیم تا محرومان و نیازمندان بتوانند با دسترنج خود به بی‌نیازی برسند.
وی در پایان بیان می‌کند: نیاز است که زمینه اشتغال و کارآفرینی محرومان را فراهم کرده و از آن‌هایی که امکان و توان کار کردن ندارند؛ مانند سالخورده‌ها یا از کار افتاده‌ها با پرداخت مستمری و خدمات حمایتی، حمایت و پشتیبانی کنیم. البته وام‌هایی هم که در زمینه خوداشتغالی به مددجویان کمیته امداد و بهزیستی داده می‌شود در همین راستا هستند. با همین وام‌ها عده بسیاری توانمند شده و چرخ زندگی‌شان را خود می‌چرخانند.
نظر شما